Kalisko-Ostrowski Klub Fajki 2010 - Polska fajka

Polska fajka - znakowanie

Wielu fajczarzy nie zna całej historii polskiej fajki - wytwórców i cech umożliwiających identyfikowanie ich produktów.

Postaram się na podstawie zebranych materiałów (fajek i informacji) przedstawić polską fajkę. Na pewno każdy fajczarz będzie miał swoją teorię dotyczącą polskiej fajki. Dla jednego jej początek będzie wyznaczał Wincenty Swoboda, dla innego któraś z wytwórni fajek glinianych umiejscowiona pod pruskim zaborem. Dla mnie początek stanowi Ludwik Walat i nie chcę deprecjonować tutaj ani zasług Czecha W. Swobody - nauczyciela i pracodawcy Ludwika Walata, ani też Jakuba Pollera - Polaka pochodzenia żydowskiego, który tworzył swoje fajki aż do połowy lat 70. XX wieku. Po prostu "walatówka" wydaje mi się swego rodzaju początkiem i wyznacznikiem dla późniejszej fajki polskiej.

Jeśli koledzy się ze mną nie zgadzają, zrozumiem i jestem gotowy odnotować Wasz głos. Liczę jednak na inną Waszą aktywność - korzystając z możliwości jakie daje nam internet, liczę na to, że dzięki Wam uda mi się zgromadzić i przedstawić na stronie KOKF2010 systematykę fajek Ludwika Walata. Z tego co jest mi wiadome, nikt nie posiada wszystkich modeli fajek naszego wielkiego mistrza fajkarskiego. Czy uda nam się stworzyć taki zbiór cyfrowy? Zainteresowanych proszę o kontakt. Temat związany z systematyką "walatówek" ukaże się już wkrótce.

W tym artykule znajdą się oznaczenia fajek z mojego zbioru, ale także pochodzące z innych źródeł. Tu również liczę na pomoc Kolegów w uzupełnieniu brakujących oznaczeń fajek polskich wytwórców. Artykuł będzie więc żył, rozwijał się.

Ludwik Walat

Fajki znakowane były na szyjce L.WALAT BRUYERE numer modelu, na ustniki początkowo pojawiła się "dunhillowska" kropka, a następnie wielka litera W w okręgu.

Znakowanie na ustniku za pomocą kropki - brak zdjęcia.

Fajka model 49

Mieczysław i Tadeusz Walat

Fajki Mieczysława i Tadeusza znakowane były na szyjce wyciskanym napisem o treści M.WALAT. Ustniki nie były znakowane.

Jan i Michał Walat

Fajki Jana i Michała znakowane były na szyjce wyciskanym napisem o treści J.M.WALAT. Ustniki nie były znakowane.

Ryszard Kulpiński

Fajki Ryszarda Kulpińskiego sygnowane były na szyjce: R. Kulpiński Poland, a w okresie późniejszym R. Kulpiński Polska. Model był oznaczany *numer*, np. *141a*, gdzie litera a oznaczała model 141 ryflowany. Na ustniku Ryszard Kulpiński oznaczał swoje fajki literą K w okręgu (na niektórych ustnikach logo odciskane było na drewnianym kole).

Sygnowanie autohraphów - numeracja zaczynała się od "0", nie było też wytłaczanego K w okręgu, lecz monogram.

Ryszard Filar

Sygnowanie fajek Ryszarda Filara - napis na szyjce o treści: R.Filar, na ustniku F w okręgu.

Tomasz Samsel

Tomasz Samsel znakował swoje fajki tylko na części drewnianej - stempel T.SAMSEL. Można spotkać rzeźbione fajki sygnowane przez z R.Filar, na których wybite jest T.S. - fajki, które Samsel wykonał w czasie nauki u mistrza Filara.

Miron Chudio

Fajki wrzoścowe sygnowane jedynie na ustniku: M w okręgu.

Fajki z drewna owocowego nie były znakowane (poniżej fajka z pracowni M. Chudio).

Stanisław Solarski

Dzięki uprzejmości p. Artura Bednarczyka możemy zobaczyć fajkę wrzoścową oraz gruszaną, pochodzące z warsztatu Stanisława Solarskiego. S. Solarski numerował fajki, wrzoścówki nawet znakował BRUYERE, niestety nie sygnował swoich fajek w sposób umożliwiający ich identyfikację.

Beskid (Winiarski, Mazuryk)

brak w zbiorze, brak materiałów

M.R.B. (Mazuryk, Róg, Błażkowski)

Fajki produkowane przez tę spółkę sygnowano na szyjce napisem: M.R.B., na ustniku nie stosowano oznaczeń.

Paweł Worobiec

Fajki gruszane, bez oznaczeń. Pierwsza trafiła do zbioru Macieja bezpośrednio od Henryka Worobca. Druga ... no cóż znajdowała się w zbiorze już dawno.

Henryk Worobiec

Początkowo fajki Henryka Worobca sygnowane były na szyjce napisem o treści: H.WOROBIEC, a na ustniku literą W wpisaną w trapez. Kolejnym oznaczeniem było VW. Następnie na ustniku pojawiła się litera W, a nad nią gwiazdka. Na szyjce pojawiają się na przemian napisy: H.WOROBIEC lub H. Worobiec. Zdarzały się egzemplarze z sygnaturą na szyjce bez loga na ustniku i odwrotnie (w posiadaniu autora, kupione osobiście w trafice).

Mateusz MATYS Worobiec

Mateusz na ustnikach sygnuje fajki tym samym znakiem co Henryk Worobiec, na części drewnianej ręczna sygnatura (dot. fajek nieseryjnych).

Bartłomiej Antoniewski

Fajki Bartłomieja Antoniewskiego sygnowane są na szyjce nazwiskiem twórcy oraz stylizowanymi literami AB, takie same stylizowane litery AB zdobią ustnik.

Tadeusz Poliński

Na fajkach Tadeusza Polińskiego spotykamy sygnowanie wyciskane na szyjce o treści T.Poliński w starszych fajkach T.POLIŃSKI. Część fajek posiada wykonane ręcznie sygnowanie o treści T.Poliński. Na ustnikach stylizowana (składająca się z kreski i kropki) litera P.

Zbigniew Bednarczyk

Na chwilę obecną Zbyszek Bednarczyk posiada cztery linie produktów: Mr.Bróg, Wincent, Zibi oraz Zbigniew Bednarczyk.

Na fajkach stosowano różne kroje i wielkości czcionek. Część fajek wrzoścowych (Mr.Bróg) sygnowana była na ustniku symbolem kropki w okręgu.

Fajki Zibi posiadają sygnowanie na szyjce:

B&B (Artur i Mariusz Bednarczykowie)

Na szyjce fajki sygnatura o treści: B&B, na ustniku litera B.

W fajkach wrzoścowych brak sygnowania ustnika.

Golden Pipe

Sygnowanie na szyjce fajki, o treści: GOLDEN PIPE.

Marek Parol

Fajki gliniane Marka Parola posiadają na główce lub szyjce wyciśniętą pieczęć o treści: M.Parol w owalu.

Paweł Pietrzyk

Fajka ceramiczna ze zbioru Bartosz Blij. Znakowanie na szyjce, brak znakowania ustnika.

P.Pietrzyk-Bartosz-Blij.jpg

Waldemar Biskup

Owocówki Waldemara Biskupa nie były sygnowane (ale charakterystycznie ryflowane).

Zdjęcie poniżej ze zbiorów Roberta Leśniewskiego

Roman SOLEY Kalinowski

Fajki Romana Kalinowskiego są sygnowane SOLEY & Co. Poza tym, na fajkach pojawiały się różna napisy, oznaczenie, nie mające tak naprawdę wpływu na klasyfikację wyrobów. Brak sygnowania ustnika.

Tadeusz Paczesny

Tadeusz Paczesny sygnował swoje fajki napisem o treści: TIPO na szyjce. Brak sygnowania ustnika.

Andrzej Grześkiewicz

Fajki Andrzeja Grześkiewicza sygnowane są na szyjce lub główce napisem o treści: Andreas. Brak sygnowania na ustniku.

Ryszard Ćwiąkała

Przykładowe fajki Ryszarda Ćwiąkały oraz jego sposób sygnowania wyrobów litera R wpisana w C. Brak sygnowania ustnika. (zdjęcie fajek - internet, sygnatura z fajki należącej do M. Kiełpikowski - Bydgoszcz)

Tadeusz Wojtuszkiewicz

Fajki sygnowane literami WT, brak sygnowania ustnika.

Robert ROGRUS Gruszczyński

Sygnowanie fajek na części drewnianej i na ustniku (nie zawsze) stylizowanymi literami rg. (zdjęcia internet)

Tomasz Zembrowski

Sygnowanie na szyjce o treści: T.ZEMBROWSKI. Brak sygnowania na ustniku. (zdjęcia internet)

Wojtek Pastuch

Sygnowanie na części drewnianej.

Andrzej MIMOTO Piontek

Fajki sygnowane na szyjce napisem o treści: MIMOTO, później wraz ze stylizowanym logo. Na ustniku srebrne stylizowane logo (początkowo ustniki bez logo). (zdjęcia internet)